سایت نورپرتال، 1391/6/25

امام موسی صدر بعد از تشکیل «مجلس اعلای شیعیان لبنان» و در روز تصدی ریاست این مجلس، جمعه 2/ 3/ 1348 هـ. ش. برابر ششم ربیع الاول و 23 مه 1969، طی سخنرانی پرشوری (در حالی که شخصیت های بزرگ علمی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی کشور لبنان از جمله رئیس جمهور وقت، آقای شارل حلو، در آن حضور داشتند) ضمن خوش آمدگویی و تشکر از شرکت کنندگان، برنامه و خطوط کلی خود در مجلس را برای حاضران ترسیم کرد. وی درمیان این خطوط، به دو بند زیر تأکید ویژه داشت:
1- اقدام اساسی جهت عدم تفرقه میان مسلمانان و سعی فراوان به منظور وصول به وحدت کامل.
2- همکاری با همه طوایف مذهبی لبنان و کوشش برای حفظ وحدت در کشور
این برنامه و خط مشی، بعد از یک هفته در اولین بیانیه ای که از طرف مجلس اعلی انتشار یافت. مجدداً مندرج و تأکید شد و در اغلب روزنامه های لبنان منتشر گردید. امام موسی صدر در این باره به سخنرانی و صدور بیانیه بسنده نکرد و بلافاصله به اقدام عملی همت گمارد. در آذرماه 1348، نامه ی تاریخی و کم نظیری به مفتی وقت لبنان، شیخ حسن خالد، نوشت و در آن ضمن طرح نکات ظریف و دقیق پیرامون وحدت بین مذاهب، خواستار اقدام عملی و جدی در این امر مهم و سرنوشت ساز شد. در اینجا متن کامل این نامه را می آوریم.(1)
بسم الله الرحمن الرحیم

برادر بزرگوار حضرت شیخ حسن خالد مفتی محترم جمهوری لبنان
السلام علیکم و رحمه الله و برکاته
باری در این روزهای سخت که امت ما در نگرانی عمیقی فرو رفته و با خطراتی رویاروست که از هر سو منطقه را محاصره کرده حال و آینده آن را در برابر طوفان قرار می دهد، نیاز مبرم مسلمانان را نسبت به یک وحدت فراگیر و به هم پیوسته، آشکارا و روز به روز بیشتر احساس می کنیم؛ وحدتی که صفوف از هم گسسته مسلمانان و کوششهای پراکنده شان را متحد سازد؛ چنان که زیر پای خود را خوب ببینند و در راه ساختن آینده و تاریخ خویش و انجام مسؤولیت های خود به خویشتن اعتماد کنند. وحدت کلمه و یکی کردن نیروها و رشد کارآیی ها، نه فقط از شریف ترین هدف های دینی و وصایای پیامبر عظیم الشأن (ص) ماست، بلکه چیزی است که به موجودیت ما، شرف ما و موجودیت نسل های آینده ما بستگی دارد. بلی مسأله ای است حیاتی. این وحدت کلمه نباید به صورت شعاری برافراشته یا سخنی مکتوب بماند؛ بلکه باید تابشی از فکر و تپیدنی از دل و راهی برای رفتن و پایه ای در ساختن آینده باشد. و این جز با تلاش فکری فوق العاده و اهتمام ویژه برخاسته از درون و کوشش و شب زنده داری، میسر نخواهد شد. در این هنگام وحدتی خواهیم داشت نمونه که دیگران از آن الگو برخواهند گرفت.
برادر! اینک تجربه متواضعانه خویش را در برابر شما قرار می دهیم. من قبلا در ملاقاتی که چهار ماه پیش در دارالافتاء دست داده بود، عرض کردم که ایجاد وحدت کلمه در میان مسلمین و میان عقول و قلوبشان و به تعبیری دقیق تر عمق بخشیدن به وحدت مسلمانان و قرار دادن آن بر پایه های فکری و عاطفی استوار، از دو راه تحقق می یابد:
1- یکی کردن فقه

کاخ اسلامی که در شالوده ی خویش امری واحد است و امت اسلامی که در عقیده، کتاب آسمانی و آغاز و انجام خویش واحد است، در جزئیات نیز به وحدت نیاز دارد. ایجاد وحدت در این جزئیات یا نزدیک کردن آنها به یکدیگر، چیزی است که پیشینیان صالح و دانشمندان نیک ما نیز رؤیاهای آن را در سر می پرورانده اند. چنانکه می بینیم شیخ ابوجعفر بن محمد بن محمد بن حسن طوسی کتاب «خلاف» را در هزار سال پیش در زمینه «فقه تطبیقی» می نویسد. علامه حلی (حسن بن یوسف بن مطهر) با نوشتن کتاب «التذکره» راه طوسی را دنبال می کند.
فقه تطبیقی همان بذر مبارکی است که روش «وحدت فقهی» بدان بسته است و وحدت احکام شریعت به آن کامل می شود. در روزگار ما، از سی سال پیش، نخبگانی فاضل و مجاهدانی از دانشمندان بزرگ اسلامی، مرکزی را با نام «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» در قاهره تأسیس کردند (که از جمله آنان) مرحوم استاد بزرگ شیخ محمود شلتوت و مرحوم شیخ محمد مدنی، رئیس دانشکده شریعت در دانشگاه الازهر و دانشمندان بزرگ اسلامی در لبنان و ایران و عراق مانند، سید عبدالحسین شرف الدین، مرجع عالی شیعیان مرحوم آیت الله سید حسن بروجردی و علامه عالی قدر شیخ محمد تقی قمی دبیر کل دائمی دارالتقریب و استاد علامه طباطبایی در قم را نام می برم. مؤسسه دارالتقریب علاوه بر خدمات گسترده خود، در آرزوی طرحی بود که مرحوم پدرم امام سید صدر الدین اجرای آن را با نوشتن کتاب «لواء الحمد فی الاخبار الخاصه و العامه» آغاز نمود؛ و آن تلاشی بود در راه گرد آوری همه احادیثی که فرق مختلف اسلامی از نبی اکرم (ص) در همه زمینه های عقیدتی و احکام شریعت روایت کرده اند؛ بدین منظور که پس از قرآن کریم، مرجع دوم مسلمانان باشد. به عبارت دقیق تر، کوششی بود که در راه یکی کردن سنت پاک پیامبر صورت گرفته است. در این مرحله، بعضی از این دانشمندان و دیگران تحقیقات و آثاری پیرامون فقه و مذاهب اسلامی ارائه کرده اند. آنگاه نوبت به نوشتن دایره المعارف فقهی می رسد. دانشگاه دمشق نوشتن «الموسوعه الفقهیه» و دانشگاه الازهر کار تألیف «موسوعه عبدالناصر الاسلامی» را آغاز می کند و استاد بزرگ سید محمد تقی حکیم کتاب ارجمندی درباره اصول کلی فقه تطبیقی پدید می آورد و ما نخستین ثمرات این کوشش های سازنده را در فتاوای فقهای فرق اسلامی آشکارا مشاهده می کنیم؛ چیزی که نشان می دهد ما به یاری خدا، در چند قدمی «وحدت فقهی» قرار گرفته ایم.
2- کوششهای مشترک

این راه در شرایطی استثنایی مانند شرایط ما در لبنان مناسبتر است و سریع تر به نتیجه خواهد رسید. این راه همان بسیج نیروهای مشترک در جهت تحقق هدف های گوناگون است؛ راهی است که خود به خود یک دستاورد وحدت جویانه به حساب می آید. کوشش مشترک برای تلاقی دو عامل و دو همرزم در یک میدان که در نتیجه آن، حسن اعتماد گسترش می یابد و دل ها به آرامش می رسند و یکی از مظاهر وحدت عقیده و عواطف، خود را نشان می دهد. به عنوان مثال، پاره ای از این هدف ها را نام می بریم:
الف. هدفهای شرعی:

مانند یکی کردن اعیاد و شعایر دینی و تشکل پاره ای عبادات چون اذان و نماز جماعت وغیره. مثلاً می توان این پیشنهاد را بررسی کرد که در رؤیت هلال به طرق نوین علمی و تعیین زاویه دید هلال در افق تکیه کنیم و روز عید را با دقت علمی مشخص کنیم تا همه مسلمانان در کی روز عید داشته باشند و در بسیاری دشواری ها صرفه جویی شود و از لحاظ تعطیل و دید و بازدید، دشواری های ناشی از تعدد روزهای عید را نداشته باشیم؛ و نیز می توان شکلی از اذان را که برای همگان مورد قبول باشد بررسی نمود.
ب.هدفهای اجتماعی:

یکی از کوشش های مشترک، کوشش هایی است که می تواند در جهت مبارزه با بی سوادی، بی خانمانی، سرپرستی ایتام و بالا بردن سطح زندگی زحمتکشان صورت پذیرد. بسیار ساده است که مؤسساتی را به همین منظور تأسیس کنیم یا به مؤسسات موجود رسیدگی بیشتر کنیم.
ج. هدف های میهنی:

آیا در وحدت احساسات میهنی ما شکی وجود دارد؟ لزوم مشارکت فعال در آزادی فلسطین، وظیفه پشتیبانی از لبنان در برابر آزهای دشمن مکار و وظیفه حمایت از نیروهای پایداری مقدس فلسطین و ضرورت آماده باش و همکاری کامل با کشورهای عربی برادر، برای رویارویی با تجاوزی که هر لحظه انتظار آن می رود و مسأله ی مصونیت بخشیدن به جنوب و سراسر لبنان تا چون دژی استوار شاخهای اسرائیل در برخورد با آن در هم بشکند و استعمار طمع خود را در برابر آن به فراموشی بسپرد.
همه اینها هدفهایی است که کوچکترین اختلافی در آن نداریم. با این حال، وصول به این هدفها به بررسی های دقیق و تعیین مسؤولیتها و ایجاد هماهنگی کوششهای همه فرزندان این کشور در میان خود در میان مسؤولین کشور و نیز با کشورهای عربی و نیز به بسیج نیروهای همه مسلمانان جهان و صاحبان وجدان های بیدار و نیّات خیر در همه مکان ها نیازمند است؛ وبه خاطر مشارکت واقعی در این وظایف، یعنی بذل آن چه در توان داریم، بر ماست که برای تحقق این امور، برنامه ها و شیوه های اجرایی آن را مشترکاً بررسی کنیم تا هماهنگی در فعالیت ها پدیدار و مشکلات آن آسان گردد. اینها نمونه هایی بود که بر جناب عالی پیشنهاد کرده ام. به این امید که مسأله از همه ی جنبه های خود مورد بررسی قرار گیرد و دستور فرمایید تا اهل تخصص کمیته های مشترک تشکیل دهنده و بی درنگ آغاز به کار کنند.
بزرگوار! یپش از آن که این نامه را امضا کنم توجه آن جناب را به نزدیک شدن ماه مبارک رمضان جلب می کنم. ماه مبارک چنانکه می دانید فرصت بی نظیری است برای پدید آوردن جوّ روحی و قهرمانی تا مسلمانان خاطرات تاریخی جاودانه خویش را بار دیگر زنده کنند و صحنه بزرگ تاریخ خود را در این ایام تجدید نمایند. از این رو، امیداورم هر چه زودتر مسؤولان «دارالافتاء» را مکلف فرمایید و تا با اعضای کمیته ی انتشارات و تبلیغات «شورای عالی اسلامی شیعیان» تماس حاصل کنند؛ به طوری که پاره ای از مومنان فعال و اهل تخصص در ادارات رسمی تبلیغات نیز شرکت کنند تا در نتیجه، برنامه های کاملی به وجود آید که بتواند جوّی متناسب با این ماه بزرگ را پدید آورد و شعله های خیر و حقیقت جویی و قهرمانی ها را در دل ها برافرزود. سلامت وجود آن برادر را برای اسلام و برای مطلق نیکی و برای برادران شما در شورای عالی شیعیان و برای برادر مخلصتان آرزو دارم.
موسی صدر 27 رجب 1389، 19 اکتبر 1969. (2)
پی نوشت ها :
1- متن عربی این نامه در کتاب ابجدیه الحوار به کوشش حسین شرف الدین، ص 159 به چاپ رسیده است.
2- مجله ی سروش، ش 161، سال چهارم، ص 34.

منبع: اباذری، عبدالرحیم؛ امام موسی صدر: سروش وحدت؛ تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، 1389.

نورپرتال، 1391/6/27

سابقه ی ارتباط امام موسی صدر با حضرت امام خمینی به دهه سی، دوران تحصیل او در قم برمی گردد. در آغاز نهضت بزرگ اسلامی، امام موسی صدر جزو شخصیت های برجسته حوزوی بود که در خدمت انقلاب قرار گرفت. در 15 خرداد 1342 وقتی امام خمینی دستگیر شدند، او جهت آزادی ایشان به فعالیت های وسیع بین المللی دست زد. از جمله با وزیر امور خارجه ی پاپ در واتیکان دیدار کرد و بدین ترتیب صدای ملت مظلوم ایران را به گوش جهانیان رساند.
در سال 1357 که نهضت اسلامی به اوج خود رسید، امام موسی صدر، یک هفته قبل از ناپدید شدنش طی مقاله ای در روزنامه فرانسوی «لوموند» این انقلاب را ادامه ی حرکت انبیاء، و امام خمینی را به عنوان «الامام الاکبر» معرفی کرد.(1)



حضرت امام خمینی
«....آقای صدر یک مردی است که من می توانم بگویم او را بزرگ کرده ام و به منزله یک اولاد عزیز است برای من، و من امیدوارم که ان شاء الله ایشان به سلامت برگردند به محل خودشان، و بسیار مورد تأسف است که ایشان را ما الان نمی بینیم در بین خودمان...(2) آقای صدر را من سالهای طولانی دیده ام؛ بلکه باید بگویم من بزرگ کرده ام ایشان را. من فضایلشان را می دانم و خدمتهایی را هم که بعد از آن که به لبنان رفته اند، کرده اند، می دانم؛ و آنچه که لبنان احتیاج به ایشان دارد، باز آن را هم می دانم. من امیدوارم که ان شاء الله ایشان برگردند به محل خودشان و مسلمین آنجا از ایشان استفاده کنند...» (3)



آیت الله سید علی خامنه ای
«...بخشی از خدمات بزرگی که آن عالم مبتکر و پر نشاط در مدتی نزدیک به بیست سال در صحنه اجتماعی و سیاسی لبنان به شیعه و به لبنان تقدیم کرد، وحدت و هویت بخشیدن به شیعه لبنان و ایجاد همزیستی و احترام متقابل میان پیروان ادیان و طوایف سیاسی در آن کشور از سوئی، و صراحت در معرفی رژیم غاصب صهیونیست به عنوان شر مطلق و اعلام حرمت همکاری با آن از سوی دیگر، و بالاخره ابراز ارادت و صمیمیت نسبت به رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، چه در عرصه فرهنگی و نوشتاری و چه با همکاری با عناصر مبارز ایرانی، در مدتی طولانی از این عالم بزرگواری که فرزند حوزه علمیه قم و بازمانده یکی از خاندان های بزرگ علمی در جهان تشیع است، شخصیتی همه جانبه پدید آورده بود و چنین بود که امام راحل بزرگوار ما دلبستگی و تکریم خود به این شخصیت معزز را از اوایل پیروزی انقلاب با بیانات گوناگون ابراز داشتند...» (4)



استاد شهید مطهری
«...اگر آقا موسی الان بود، چون دنیا را دقیقاً می شناخت می توانست کسی باشد که وضع جهان را برای امام خمینی تشریح کند و به عنوان یک کارشناس قوی، موضوعات و نیازها را بگوید... احکام واضح هستند و اشکال همه ما در عدم شناخت موضوع است. کسی که امروز در تبیین موضوعات به درد می خورد آقا موسی بود... افسوس شما هنوز نمی دانید که ما چه کسی را از دست دادیم. ما یکی از بزرگترین یاران فکری علمی انقلابمان را از دست دادیم. آقا موسی در دنیای عمل و اجرا نیازها را درک کرده بود. مسائل و مشکلات حرکت را می دانست و لمس کرده بود و برای اغلب موضوعات، حکم فقهی داشت او را خیلی حساب شده از ما گرفتند... ایشان موضوعات پیچیده منظومه را با یک سرانگشت حل می کرد و از شخصیت های نادری بود که حرفهای ملاصدار را به درستی فهمیده بود...» (5)



آیت الله علی اکبر هاشمی رفسنجانی
«...در سال 1327 که حدود 14 سال سن داشتم با ایشان آشنا شدم... ایشان آدم خوش بیانی بود، خوش سیما و خوش چهره بود و از لحاظ ما شخصیت خوبی بود. از فضلای مورد احترام ذهنی من بود در آن موقع؛ لذا در درس مطول ایشان شرکت و استفاده می کردم... آن موقع ایشان را به عنوان یک متفکر اسلامی می شناختم... در مجله «مکتب تشیع» سعی ما بر این بود که از شخصیت های درجه اول که رنگ اسلامی و علمی داشتند، استفاده نماییم. مثلاً مرحوم مهندس بازرگان، همین دکتر سحابی، مرحوم شهید مطهری، مرحوم شهید بهشتی و این تیپ افراد بودند. شما اگر همان فهرست اول ما را ببینید، نام این افراد را مشاهده خواهید کرد. ما از ایشان استفاده می کردیم...»(6)

آیت الله سید موسی شبیری زنجانی
«...آقا موسی... دارای برجستگی های خاص علمی، اخلاقی و روحی بود. ایشان از نظر سرعت انتقال بسیار سریع الانتقال بودند... یک فهم صاف و مطابق با فطرت داشتند و دارای یک روح حقیقت جویی بودند. از جهت دقت نظر هم باز جزء درجه اول ها بودند... جهت دیگری که در ایشان بود، بیان او بود. بسیار بیان، بیان روشن و بدون تعقید بود... تُن صدای ایشان بسیار مناسب و مطلوب بود. در بحث ها... هیچ کس احساس خستگی از صحبتهای ایشان نمی کرد. امتیاز دیگری که در ایشان بود، ادب بیان بود... ما هیچ وقت ندیدیم که در صحبت با افراد صدایش را بلند کند و با خشونت صحبت کند یا لفظ تند، تعبیر تند، تعبیر اهانت آمیز درباره اشخاص کرده باشد، امتیاز دیگری که جزو جهات ممتاز و عالی ایشان بود، انصاف ایشان در بحث بود؛ منصف بود در حد اعلای انصاف. روح حقیقت جویی در ایشان بسیار غالب بود. هیچ وقت نمی خواست حرف خود را بر دیگری تحمیل کند.... اعتراف به حقانیت طرف، برای او امری بسیار عادی بود... ایشان از نظر سیاسی در ایران و لبنان در جلساتی که سیاستمداران کهنه کار وارد، شرکت داشتند، از پس همه آنها بر می آمد؛ با این که جوان بود و آنها کهنه کار بودند، هیچ کم نمی آورد. حسابی بحث می کرد و از پس همه برمی آمد. استعداد ذاتی او هم این گونه اقتضا می کرد. ذاتاً با هوش بود. هم هوش علمی داشت و هم هوش سیاسی...» (7)



آیت الله میرزا علی مشکینی
«...ابتدا باید بگویم که هر کس در مورد ایشان به نیکی سخن بگوید، مقام و منزلت خود را بالا برده است. ما مقام امام موسی صدر را خیلی بالا می دانیم. ایشان را انسانی متدین به دیانت الهی و مردی که سیاست را می فهمید و دیانت را هم می فهمید، می شناسیم... باید بگویم که آقای صدر از ذخایر عالم تشیع بودند. ایشان یکی از پر ارج ترین انسانهای عالم بودند... در سفری که به ایران آمده بودند به زیارتشان رفتیم. در آن جلسه، ایشان مطلبی فرمودند که برای طلبه های آن روز شاید خیلی موجه نبود؛ اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مفهوم صحبت های آن روز ایشان روشن شد...»(8)

آیت الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«...آقا موسی به واسطه ی خصلت ها و افکاری که دارا بود، حرف نو زیاد داشت و آنها را مطرح می کرد. هر حرف نوی هم به دنبال خود یک بحرانی دارد... یعنی افکار عمومی آماده درک مطلب نیست... آقا موسی هم جزو افرادی بودند که افکارشان جلوتر از زمان بود؛ چیزهایی که صد سال بعد یا دویست سال بعد عادی می شوند... البته در مورد ایشان همان طوری که برای هر شخصیت علمی و دینی و سیاسی، گاهی یک عده شایعه پراکنی می کنند، ایشان هم از این حسدها و از این حرفها در امان نبودند و گاهی شایعاتی درباره ایشان می شد. اما شخصیت ایشان طوری نبود که با این چیزها تحت تأثیر قرار بگیرد... آقا موسی تشکیلاتی فکر می کرد و دقیقاً می دانست که چه کار باید بکند. به نظر من اگر ایشان تا حال می ماند، یکی از ذخایر بسیار گرانقدری بود که می توانست در انقلاب اسلامی، در خدمت حضرت امام و در کنار برداران عزیز دیگر، وجود بسیار مفیدی باشد..»(9)



شهید دکتر مصطفی چمران
«...این مرد بزرگ قادر شد حرکتی ایجاد کند که پس از 1400 سال، شیعه را به جنبش در آورد، او را به حرکت در آورد؛ آن چنان حرکتی ایجاد کند که هیأت حاکمه لبنان را بلرزاند، اسرائیل را به وحشت بیندازد، نظام های طاغوتی عربی از او به وحشت بیفتند. سالها قبل از آن که انقلاب اسلامی ما به پیروزی برسد، این مرد بزرگ سازماندهی کرد... تنها کسی است که از اول معرکه تا به امروز یک حرف زده و بر یک راه مستقیم رفته است. بر خلاف دیگران که هر روز حرف خود را عوض کرده اند؛ حتی فتح. او شعارهایش و پیش بینی هایش به حقیقت پیوسته است. تنها کسی است که از دولتی خارجی پول نگرفته و از کسی نوکری و حرف شنوایی نداشته؛ بلکه فقط و فقط به خاطر مصلحت مردم و ایده خود اقدام کرده است.
می دانم که ممکن است عده ای به من ایراد بگیرند که چرا این همه از صدر حرف می زنم و حتی بگویند من عاطفی هستم؛ در حالی که این طور نیست. آنچه که من دیده ام و با وجود خود حس کرده ام و با مقایسه با دیگران، حتی یاسر عرفات، با وجود زدن این همه تهمت های ناجوانمردانه به او، و این همه فداکاری ها و ثبات ایمان او به راهش، دریغ است که من سکوت کنم و حرف حق را نزنم؛ فقط از ترس این که ممکن است کسی مرا عاطفی بنامد. در یک جمله بگویم: در پاکی، فداکاری، ایمان و شخصیت بین صدر و این مدعیان رهبری که من می شناسم، از آسمان تا زمین فاصله است...»(10)

فؤاد شهاب (رئیس جمهور اسبق لبنان)
«...اگر مسیحیان چنین شخصیتی داشتند، او را به مقام قدیسی می رساندند. این مرد را باید با تمامی وسائل و امکانات یاری نمود...»(11)

جمال عبدالناصر (رئیس جمهور اسبق مصر)
«...ای کاش دانشگاه الازهر رئیسی چون آقا موسی داشت...» (12)



امیر عبدالله (ولیعهد عربستان)
«...من در تمام سالهای زندگی، شخصیتی به هوشمندی، وسعت اطلاع، حسن خلق، انسانیت و جذّابیت امام موسی صدر ندیدم...(13)

یک شخصیت برجسته فلسطینی
«...به خدا قسم اگر امام موسی صدر شیعه نبود، سازمان های فلسطینی و سنی ها او را به مقام خدایی می رساندند. چون موضع هایی که گرفت و فداکاریهایی که کرد و شجاعت هایی که از خود نشان داد، فوق طاقت بشری بود و بالاخره با قدرت ایمان پیروز شد...» (14)



سید حسن نصر الله (دبیرکل حزب الله)
«...امام موسی صدر تنها بنیان گذار مقاومت نبوده؛ بلکه بنیان گذار اقدامات، طرح ها و دستاوردهای بسیاری بود که در صورت غفلت از آنها، از قافله زمان عقب خواهیم ماند. حضور امام موسی صدر در لبنان باعث شد که روحانیت بار دیگر مسؤولیت انسانی، شرعی و مدنی خود را بر عهده گیرد و از کانالی انسانی، الهی و شرعی و نه قدرت طلبی و انتقامجویی، پا به صحنه ی سیاست بگذارد. طبیعتاً این امر باعث گردید تا امام صدر تهمت ها و فداکاریهای بسیاری را به جان بخرد. امام دین را به سیاست و سیاست را به دین بازگرداند. البته موضوع امروز برای ما عادی شده است اما وقتی امام به لبنان آمد، امری بسیار عجیب و غیر عادی بود؛ به گونه ای که داعیه دار چنین موضوعی به راحتی به ارتداد، الحاد، فسق، فجور و خروج از دین و اموری از این دست متهم می شد. سیاست مداران تحمل نداشتند که فردی برجسته، با اخلاص، هوشیار و پاک به عرصه فعالیت آنان قدم گذارد. از سوی دیگر برخی روحانیون نیز تاب تحمل چنین فردی را نداشتند... از امام موسی صدر آموختیم که سرزمین غصب شده را نمی توان از راه های مسالمت آمیز باز پس گرفت. آموختیم که سرزمین غصب شده را تنها از راه جهاد، شهادت، فداکاری، سنگ، خون و با جانفشانی شهادت طلبانی چون «احمد قصیر» و «بلال فحص» می توان باز پس گرفت... نقش تأسیس امام به یک عرصه محدود نبود؛ او در ابعاد مختلفی در کشور بنیان گذار و مؤسس محسوب می شود...(15) ادامه مطلب...




برچسب ها : امام موسی صدر  ,

موسسه امام صدر، 1391/6/20

آیت الله سید محمد باقر شیرازی خدمات و تلاش‌های امام موسی صدر در لبنان را بی‌نظیر و ماندگار خواند.

این مدرس حوزه علمیه مشهد در گفت‌وگو با گروه تاریخ شفاهی مؤسسة فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر، ضمن اشاره به سوابق آشنایی خود با خاندان صدر گفت: سابقه ارتباط ما به رابطه مرحوم والد و آیت الله سید صدرالدین صدر در مشهد مقدس باز می‌گردد که هر دو تا پیش از قیام و کشتار مردم در مسجد گوهرشاد در مشهد بودند.

وی افزود: پس از این حادثه آیت الله حاج آقا حسین قمی و پدرم مرحوم آیت‌الله سید عبدالله شیرازی به همراه جمع دیگری از علما دستگیر و به زندان و به تبعید رفتند. مرحوم سید صدرالدین صدر هم به قم آمدند. یادم هست بعدها مرحوم والد که در نجف ساکن شدند، سفری به قم داشتند. در همین سفر آقای صدر به دیدن پدر آمدند و ما هم در بازدید به منزل ایشان رفتیم. مرحوم صدر اخلاق بسیار جذاب و نیکویی داشتند که زبانزد همگان بود. و از همین دوران آشنایی ما با آقازاده‌های ایشان همین حاج آقا رضا و آقا موسی هم آغاز شد.

آیت الله شیرازی در ادامه افزود: زمانی که آقا موسی برای ادامه تحصیل به نجف آمدند رابطة ما بیشتر شد. گاهی در درس آقای خویی یکدیگر را می‌دیدیم. گاهی هم ایشان برای دیدن والد به منزل ما می‌آمدند و خلاصه دائم در حال تماس و گفت‌وگو بودیم. آقا موسی علاوه بر امتیازات ظاهری مثل قد بلند، سیمای زیبا و بیان خوش، سرشار از تواضع و ادب بود و همین روحیه مشخصات ایشان را بسیار جذاب می‌کرد.

وی همچنین گفت: فضل علمی و روشن‌بینی آقا موسی کاملاً مشهور بود و به نظر من انتخاب ایشان برای رهبری شیعیان لبنان اقدام درست و دقیقی بود.

آیت الله شیرازی درباره رابطه خود با آیت الله شهید سید محمد باقر صدر نیز گفت: شهید صدر هم از دوستان بسیار خوب و صمیمی ما بود که برجستگی و تبحر او در مباحث علمی را همه قبول داشتند.

وی افزود: زمانی که ما نجف بودیم همراه با شهید صدر و یکی دو تن از دوستان مجموعه‌ای را تشکیل دادیم تا دربار? نجوم، ریاضیات، رؤیت هلال و مباحثی از این دست همکاری علمی داشته باشیم که به نتایج بسیار خوبی هم رسیدیم و شهید صدر در این کار بسیار دقیق و توانمند ظاهر شدند.

این مدرس حوزه علمیه مشهد در ادامه به فعالیت‌های امام صدر در لبنان اشاره کرد و گفت: خدمات و تلاش‌های امام موسی صدر در لبنان بی‌نظیر و ماندگار بود و من در سفرهایی که به لبنان داشتم از نزدیک توفیقات ایشان را می‌دیدم. به نظر من وجود ایشان پر نعمت و مغتنم بود.

وی درباره مخالفت برخی روحانیون با امام موسی صدر گفت: برخی انتقادات متوجه کارهای آقای صدر بود، مثلاً می‌گفتند چرا در کلیسا رفت و سخنرانی کرده یا مثلاً یکی از علما عکس ایشان را که در کلیسا و زیر مجسمه مسیح سخنرانی کرده بود، به من نشان می‌داد و می‌گفت: این در شأن روحانیت شیعه نیست آقای صدر به این مخالفت‌ها خیلی توجه نمی‌کرد. برخی مخالفت‌ها هم بیشتر از طریق اطرافیان دامن زده می‌شد. مثلاً در مورد یکی از روحانیون که گفته می‌شد اختلافاتی دارد، خود من با آقا موسی صحبت کردم اما ایشان صریحا گفت که در دل من نسبت به آن فرد هیچ ناراحتی و دلخوری نیست و مشخص بود که بخشی از این حرف‌ها به وسیله اطرافیان مطرح شده و دامن زده می‌شود.

آیت الله شیرازی در پایان اظهار امیدواری کرد که مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر در ثبت و ضبط میراث معنوی و تاریخ حیات خاندان صدر توفیق یابد.

فرزند امام موسی صدر تاکید کرد که اخبار منتشر شده درباره اعترافات عبدالله السنوسی، رییس پیشین سازمان اطلاعات لیبی کذب است و تنها منبع موثق در بیان اخبار مربوط به امام موسی صدر هیات مشترک لبنانی ـ لیبیایی است. آن‌ها باید به تحقیقات خود در این‌باره ادامه دهند و مسوولیت اصلی پیگیری این پرونده با آن‌هاست.

حورا صدر در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، تاکید کرد: اخباری که به نقل از السنوسی درباره سرنوشت امام موسی صدر منتشر شده کذب است و حتی تناقض‌هایی دارد، از جمله این که گفته شده پاسپورت‌های امام موسی صدر و دو همراه وی در اختیار السنوسی بوده است در حالی که این پاسپورت‌ها 10 روز بعد از ربوده شدن امام موسی صدر کشف شد و هم‌اکنون در پرونده مربوط به آنان و در اختیار دادگاه لبنان است و قابل قبول نیست که چنین فردی در این موقعیت این پاسپورت‌ها را به همراه داشته باشد.

او با بیان این که پیش از این نیز اخباری از این دست بسیار منتشر شده که بلافاصله پس از انتشار تکذیب شده است، اظهار کرد: منتظریم که این خبر نیز مانند اخباردیگری که با منابع مشکوک و غیرموثق منتشر شده بود تکذیب شود، منبع این خبر مشخص نیست متاسفانه برخی رسانه‌ها به دلیل این که می‌خواهند اولین خبر را در مورد امام موسی صدر منتشر کنند دست به انتشار اخباری با منابع غیرقابل اعتماد می‌زنند.

صدر اضافه کرد: هنوز هیچ خبری در مورد محتوای دیدار وزیر خارجه لبنان با السنوسی در موریتانی منتشر نشده است.

او یادآور شد: این پرونده با توجه به حساسیتی که دارد نیاز به اطلاعات موثقی دارد. اخبار منتشر شده به نقل از این مقام پیشین لیبیایی قابل اعتماد نیست. هیات مشترک لبنانی ـ لیبیایی مسوولیت اصلی پیگیری این مساله را دارد و منتظر اعلام خبر آزادی امام موسی صدر از سوی این کمیته هستیم.

منبع: سایت موسسه امام صدر

همین خبر در سایت یاران صدر

خبرگزاری مهر - گروه بین الملل: در پی گفتگوی اخیر هیئت لبنانی با عبدالله السنوسی و تسلیم وی به لیبی امیدها برای روشن شدن سرنوشت امام موسی صدر و یارانش پس از گذشته 34 سال از ربایش آنها افزایش پیدا کرده است.

به گزارش خبرگزاری مهر، در پی تحویل "عبدالله السنوسی" رئیس سرویس اطلاعاتی رژیم قذافی از سوی مقامات موریتانی به لیبی امیدها برای روشن شدن سرنوشت امام موسی صدر پس از گذشت 34 سال افزایش پیدا کرده است.

رسانه های عربی به ویژه لبنانی، عبدالله السنونسی را با تعابیر مختلفی معرفی می کنند؛ شاه کلید پرونده امام موسی صدر، جعبه سیاه اطلاعاتی لیبی و  حافظ اسرار قذافی از جمله عناوینی است که آنها برای وی استفاده می کنند.

از طرفی، طی ماههای اخیر اکثریت مقامات رژیم قذافی در اعترافات و گفتگوهایشان به نقش مهم السنوسی در پرونده ربایش امام موسی صدر اشاره کرده اند که آخرین آنها به  اظهارات اخیر "نوری المسماری"رئیس اداره تشریفات رژیم قذافی ازسالهای 1997تا 2010 در گفتگو با الحیات مربوط می شود که تاکید کرد: السنوسی رئیس سرویس اطلاعات و دوست نزدیک قذافی نقش عمده ای در جنایت ناپدید شدن امام موسی صدر داشته است.

در این باره روزنامه النهار روز گذشته به نقل از منابع نزدیک به "نبیه بری" رئیس پارلمان لبنان اعلام کرد: تسلیم السنوسی به لیبی، همان مسئله ای است که اخیرا نبیه بری از آن به عنوان نقطه عطف روشن شدن سرنوشت امام موسی صدر یاد کرده بود.

خاطر نشان می شود نبیه بری اخیرا در مراسم سالگرد ربایش امام موسی صدر و یارانش در بیروت از کشف مسائل مهمی درباره پرونده ربایش امام موسی صدر خبر داده بود.

بنابر این گزارش تسلیم السنوسی به مقامات لیبی می تواند گام مهمی در جهت روشن شدن سرنوشت ایشان و همراهانش باشد.

از سوی دیگر، روزنامه القبس کویت روز گذشته در گزارشی اعلام کرد: رئیس پارلمان لبنان کاملا مطمئن است که پس از تحویل جعبه سیاه اسرار قذافی به لیبی واقعیت سرنوشت امام موسی صدر  و همراهانش شیخ محمد یعقوب و عباس بدرالدین بزودی افشا می شود.

در تحولی دیگر، یک منبع لبنانی که اخیرا برای دیدار با السنوسی به موریتانی سفر کرده بود، در گفتگو با الشرق الاوسط تاکید کرد: دیدار با عبدالله السنوسی بسیار امیدوار کننده و نتیجه بخش بود، اما هنوز نمی توان درباره موضوع سرنوشت امام موسی صدر به صورت نهایی صحبت کرد.

وی افزود: السنوسی ما را در جریان اطلاعات مهمی قرار داد، اما به سوالاتی که انتظار داشتیم، پاسخی سرنوشت ساز بدهد جواب نداد.

بنابر این گزارش، مقامات قضایی لیبی طی ماههای اخیر تعامل بسیار خوبی در راستای روشن شدن سرنوشت امام موسی صدر داشته اند که این مسئله پس از تسلیم السنوسی امیدها به روشن شدن واقعیتها را بیشتر کرده است.

مقامات قضایی لیبی طی هفته های اخیر 10 نفر از افسران ارتش لیبی را که احتمال می دهند درباره سرنوشت امام موسی صدر اطلاعاتی دارند، بازداشت کرده اند.

از سوی دیگر، هیئت لبنانی در نظر دارد طی روزهای آتی با سیف الاسلام قذافی در لیبی دیدار کرده و در جریان اطلاعات وی درباره امام موسی صدر قرار بگیرد.

"علی خریس" از نمایندگان پارلمان لبنان با استقبال از تسلیم السنوسی به لیبی در گفتگویی تاکید کرد: السنوسی نقش جدی را در ربایش امام موسی صدر ایفا کرده است.

پایگاه خبری النشره نیز در گزارشی اعلام کرد: موضوع سرنوشت امام موسی صدر هم اکنون وارد مرحله ای ویژه و بسیار جدی شده و با توجه به آرامش اوضاع لیبی امید می رود نتایج آن به زودی روشن شود.

"حسن یعقوب" از نمایندگان سابق پارلمان لبنان با استقبال از تسلیم السنوسی، خواستار بازجویی از سیف الاسلام در موضوع امام موسی صدر شد.

همین مطلب در سایت یاران صدر