روزنامه شرق، 1390/8/21
شرق، ستاره جاوید: حذف فیزیکی معمر قذافی، کسی که جعبه سیاه پرونده پیچیده ربودن امام موسی صدر محسوب میشد، تمام زوایای تاریک و پنهان این پرونده را حداقل تا زمان آزادی امام در هالهای از ابهام فرو برده است؛ اطلاعاتی که به دست آوردن آن پیش از مرگ قذافی، میتوانست راز 33 ساله ناپدید شدن امام موسی صدر را ابهامزدایی کرده و سرنخهایی از محل اختفا یا محل اسارت او و دو همراهش افشا کند. قذافی با مهارت کامل توانست این همه سال پرونده را معطل نگه دارد و هرگونه روزنه درز اطلاعات درباره این مساله را از بین ببرد. حال او دیگر مرده و انتظار میرود پس از مرگش شاهد نقطه عطفی در روشن شدن وضعیت امام موسی صدر – شهروند ایرانی و رهبر شیعیان مجلس اعلای لبنان- باشیم. خانواده امام با استناد به مدارک و شواهد گوناگونی که به دست آورده و پس از مرگ قذافی هم نقض نشده، بر حیات او تاکید دارد. مهندس مهدی فیروزان – خواهرزاده و داماد امام- میگوید: هر چند مرگ قذافی و افشا نشدن اطلاعاتی که داشت برای تاریخ لیبی و پرونده امام خسارت است، اما پس از مرگ او درهای امیدبخش دیگری به روی خانواده گشوده شده است. سفر اخیر فیروزان به لبنان و آگاهی از آخرین وضعیت پیگیریها محور گفتوگوی رخ به رخ ما با داماد امام است. فیروزان که زمانی دستی هم در روزنامهنگاری این مملکت داشته، مصاحبه نمیکند و اگر مرگ قذافی و بهانه سفر اخیرش به لبنان نبود، این مصاحبه میسر نمیشد.
بهجز اطلاعات و منابع خبری منتشرشده پیشین، پس از مرگ قذافی تا امروز اخبار تازهتری از محل اسارت یا نگهداری امام موسی صدر به دست آوردید؟
خیر. اطلاعات جدیدی ندارم.
چرا این محافظهکاری در انتشار اطلاعات پرونده امام موسی صدر پس از مرگ قذافی هم هنوز وجود دارد؟
مساله ما محافظهکاری نیست. مساله این است که دولت امروز لیبی و مقامات لیبیایی آنقدر گرفتاری و مسایل عدیده دارند که هنوز نتوانستهاند بسیاری از اماکن خود را کشف کنند و این طبیعی است. در تمام ملاقاتهایی که وزارت خارجه ایران و همچنین وزارت خارجه لبنان با «عبدالجلیل» داشتند، قول یک همکاری گسترده داده شده که بتوانیم از طریق زندانیان و زندانبانانی که در تمام این سالها در زندانها حضور داشتند، سرنخی از محل نگهداری امام پیدا کنیم. این تمام آن چیزی است که در حال حاضر به عنوان خبر در اختیار دارم. خود ما هم، الان تلاش میکنیم بتوانیم با این افراد صحبت کنیم و اطلاعات میدانی جمعآوری کنیم.
هـنـوز در حـال جمعآوری اطلاعات میـدانـی هـستید؟ اطلاعاتی که در این 33 سال جمعآوری شده، کافی نیست؟
هنوز ما در همین مرحله هستیم و در روند پیگیری باید اطلاعات میدانی جمعآوری کنیم.
چرا واقعا پس از قذافی هم پیشرفت قابل ملاحظهای در روشن شدن مساله حاصل نشده است؟
لیبی از بیرون خیلی غیرقابل پیشبینی است. وقتی بیرون از لیبی هستید، نمیتوانید شرایط آنجا را به خوبی ببینید و بفهمید. علت پیشبینیناپذیری این است که یک نظام کاملا امنیتی در لیبی از بین رفته و یک خلأ عمیق در داخل آن باقی مانده. به نظرم خیلی زمان میبرد تا این نظام جدید خود را بازسازی کند.
پس در رابطه با مساله امام صبر میکنید آن نظام خود را بازسازی کند؟
خیر، نمیدانم. بسیار تلاش میکنیم که بتوانیم با کسانی که اداره امور را در درست گرفتند، گفتوگو یا حتی مذاکره کنیم تا بالاخره بتوانیم به محل نگهداری یا محل اسارت امام دست یابیم. در اوضاع کنونی لیبی کمابیش هنوز هم زندان کشف میشود. هفته پیش با اینکه یک ماه از سقوط طرابلس گذشته بود، زندانی با 1200 نفر کشف شد. خیلی عجیب است.
یکی از اهداف سفر اخیر وزیر امور خارجه به لیبی پیگیری پرونده امام موسی صدر عنوان شد. چه نتیجهای از مذاکره دکتر صالحی با مقامات لیبیایی حاصل شده است؟
مقامات لیبیایی در پاسخ به سوال آقای صالحی گفتند ما خیلی مساله داریم و ایجاد تشکل و سیستم جدید خیلی کار میبرد و درگیر موانع و مشکلات زیادی هستیم اما به محض اینکه بتوانیم، همکاری میکنیم.
پیگیری مساله امام جزو اهداف اصلی این سفر بوده یا در حاشیه قرار داشته است؟
مسلما اهداف دیگری هم برای این سفر وجود داشته اما درباره پرونده امام، وزیر امور خارجه از مقامات لیبیایی سوال کرده است.
پیگیریها در حد پرسیدن سوال بوده؟
وقتی طرف مقابل او نمیتواند خیلی همراهی کند، کار دیگری غیر از سوال پرسیدن باقی نمیماند و قاعدتا وزیر هم پیشتر و جلوتر نمیتواند برود.
از خانواده امام هم کسی در هیات همراه وزیر حضور داشت؟
خیر آن سفر، سفر وزارت امور خارجه بود.
با توجه به اینکه یکی از اهداف سفر پیگیری پرونده امام بود چرا کسی از خانواده امام در هیات همراه حضور نداشت؟
بله میدانم. اما در هر صورت در این سفر کسی از خانواده همراه آنان نبود.
شما از سفر هفته پیشتان به لبنان چه دستاوردی دارید؟
خانواده امام در سفر اخیرم به لبنان بیشتر دور هم جمع شدند تا برای شرایط پس از قذافی برنامهریزی کنند تا فرصت از دست نرفته، بتوانند از طریق لیبیاییها و زندانیان امام را پیدا کنند. نتیجه این سفر، کلیت استراتژیای بود که خانواده تدوین کرد.
این استراتژی که جدید نیست قبل از کشته شدن قذافی و در زمان حکومت قذافی هم بوده. بعد از مرگ قذافی با توجه به شرایط انتظار میرود اقدامات کاربردیتری دنبال شود!
این استراتژی همیشه بوده. اما با رفتن قذافی عملا یک منبع اطلاعاتی بزرگ از دست رفته است. اما درهایی هم به روی خانواده باز شده و آن هم همکاری آن دسته از مسوولان لیبیایی است که همدستان حکومت قذافی بودند اما در زمان قذافی از ترس جان میترسیدند اطلاعات را در اختیار ما قرار دهند. پس از مرگ قذافی به راحتی میتوانند همکاری کنند.
خب در این راستا اقدامی انجام شده؟
بله. حتما اقدام انجام شده و میشود.
طولانی شدن روند پیگیری تا 33 سال نشان میدهد خانواده خیلی بضاعت پیگیری و قدرت اجرایی برای اقدامات عملی نداشته. بعد از قذافی هم اصرار دارید پیگیریها را تا روشن شدن وضعیت امام با همان بضاعت اجرایی اندک ادامه دهید یا ترجیح میدهید فراتر رفته و از نیروهای دولتی چه در لبنان چه در ایران برای پیگیری یاری طلبید؟
قبول ندارم که خانواده بضاعت اندکی را صرف این کار کرده باشد، خانواده آنچه را که میتوانست انجام داده است.
منظورم بضاعت اجرایی و عملی خانواده است نه کمکاری!
بله. درست است. اما به هر حال ما یک دولت نبودیم که بتوانیم گفتوگو کنیم، امتیاز بدهیم امتیاز بگیریم؛ اما ما با تمام امکانات خود به میدان پیگیری آمدیم. امروز هم با همین امکانات ادامه میدهیم و امیدواریم تمام کسانی که در طول این سالها – از دولتهای عربی گرفته تا رجال سیاسی جهان اسلام و ایران – برای عدم همکاری ملاحظاتی داشتند امروز آن ملاحظات را نداشته باشند چون دیگر قذافی نیست که به دلیل حفظ یک رابطه سیاسی یا رابطه اقتصادی یا رابطه دوستانه همکاریها را فدای ملاحظهکاری کنند. طبیعتا این افراد امروز میتوانند اقدام گذشته خود و آن ملاحظاتی را که در گذشته باعث میشد همکاری نکنند به راحتی جبران کنند.
آیا خانواده پیگیر هست که مذاکره وزارت خارجه ایران با مقامات لیبیایی تا اخذ نتیجه مشخص دنبال شود؟
ما نه فقط از طریق وزارت خارجه ایران بلکه از طریق همه داریم پیگیری میکنیم. از طریق وزارت خارجه لبنان، دولتها، مقامات، NGOها، مراجع و حتی حوزه علمیه تا اخذ نتیجه و آزادی امام پیگیر مساله هستیم.
?به چه نتایجی رسیدید؟
پیگیر هستیم.
?علت این محافظهکاری در عدم انتشار اطلاعات چیست؟
ما از آنچه که واقعا کارشناسان معتقد باشند برای حفظ سلامت امام و نجات او ضروری است عمل شود یا گفته شود پیروی میکنیم. به ما حق بدهید که هر جا وکلا و کارشناسان ما از انتشار اطلاعات بر حذر بدارند بر خلاف آن عمل نکنیم. آنچه میگویم آن چیزی است که میتوانم بگویم.
این محافظهکاری که با هدف حفظ جان امام انجام میشود، منطقی است اما آیا فقط ما به دنبال امام هستیم؟ خیر. کشورهای دیگر هم در پی یافتن سرنخی از محل اختفای امام هستند و هرجومرجی که در لیبی وجود دارد خیلی هم گویای این نیست که جان امام تامین است. فکر نمیکنید این محافظهکاری از یک طرف طی این سالها باعث شده زمان آزادی امام به تعویق بیفتد و از طرف دیگر در شرایط کنونی لیبی خیلی افراطگرایانه باشد؟
نجات امام کار خیلی ظریفی است و با احساسات نمیشود پروسه نجات امام را مدیریت کرد. همه ما دوست داریم زودتر او را ببینیم. خانواده، دوستان و علاقهمندان امام همه دوست دارند او را ببینند. اما پیچیدگیهای این کار همیشه ما را در امر پیگیری و نجات او به عقلانیتی دعوت کرده. بنابراین ما در همین چارچوبی که باید به نتیجه برسد، کار میکنیم. حال اگر محافظهکاری به نظر بیاید یا شجاعت تعبیر شود یا حتی کوتاهی و کتمان نام بگیرد، اتهام آن مهم نیست. مهم برای ما رسیدن به نجات امام است. همه این حرفها را تحمل میکنیم چون میخواهیم امام را آزاد کنیم.
اگر در این سالها در پیگیری مساله امام مخالفتهای داخلی وجود داشته علت این مخالفتها چه بوده است؟
حرفهای مختلفی زده میشود و تحلیلهای مختلفی وجود دارد و هرازگاهی هم این مخالفتها منتشر شده. در حال حاضر خانواده بیشتر به فکر تجمیع تمام امکانات است و به فکر گلایههای گذشته نیست. پاسخ به این سوال را محول کنیم به پس از آزادی امام. آن زمان اگر صلاح باشد یا امام خود صلاح بداند همه حرفها را میزنیم. اگر صلاح ندانست باز هم به همین شیوه کنونی ادامه میدهیم.
غیر از مدارک و سخنانی که درباره حیات امام انتشار یافته پس از کشته شدن قذافی؛ سند یا مدرک جدیدی دال بر تایید حیات یا خدای ناکرده شهادت امام به دست آوردهاید؟
فقط میتوانم بگویم هیچ مدرکی ضدمدارک قبلی پیدا نکردهایم. هنوز هیچ مدرکی که جمعبندی اطلاعات گذشته را خدشهدار کند والله پیدا نکردهایم.
با توجه به اینکه قذافی تنها کسی بود که از محل اختفای امام اطلاع داشت و میتوانست اطلاعات بسیار باارزشی درخصوص مسایل بسیاری از جمله پرونده امام داشته باشد، آیا مرگ او به نفع پرونده امام هست یا خیر؟ آیا انقلابیون در کشتن قذافی شتابزده عمل نکردند؟
اینکه قذافی کشته شد به نفع حقیقت نبود. تمام حقیقت. تمام حقیقتی که ملت لیبی به دنبالش هستند و نه فقط حقیقتی که ما در پرونده امام به دنبال آن هستیم. کشته شدن قذافی گاه در ذهن من مشکوک به نظر میرسد. شاید ملت لیبی خود به دنبال کشتن قذافی نبود اما انگار ارادهای خارج از لیبی مرگ او را طراحی کرده بود و ممکن است فقط به دست لیبیاییها اجرا شده باشد. ارادهای فراتر از مردم لیبی نمیخواست قذافی زنده باشد و اطلاعاتی را که دارد، منتشر شود. اما در مورد مساله امام با کشته شدن قذافی منبع اطلاعاتی مهمی را از دست دادیم اما امیدوارم کسانی که در این پرونده آگاهند به خودشان آیند و برای نجات امام با ما همکاری کنند.
آیا دولت لبنان هم از مرگ قذافی استقبال کرد؟
همه آدمهای عاقل مرگ قذافی را برای پرونده امام یک خسارت دیدند؛ حتی برای تاریخ لیبی. اگر قذافی میماند و به دادگاه میآمد، اسرار زیادی از سیاستهای غرب در آن دادگاه افشا میشد؛ اسراری از روابطش با غرب، پیمانهایی که قذافی بسته و قولهایی که غرب به او داده بود؛ بنابراین به همین دلایل، قذافی باید کشته میشد چون او بیش از دیگران شعار انقلابی میداد و بیش از دیگران در خدمت غرب فعالیت کرده بود. افشای این اطلاعات برای تاریخ لیبی مهم بود.
بعد از مرگ قذافی منابع اطلاعاتی که به دست آوردید امیدوارکننده است؟
بله، اطلاعاتی که از مردم لیبی و هم مسوولان لیبیایی به دست آوردیم، امیدبخش است. تا همین امروز چند نفر از مقامات لیبیایی اعتراف کردهاند شهادتهای غلط دادهاند. تا زمانی که قذافی زنده بود این حرفها را نزده بودند.
این افراد یا مقامات چه کسانی هستند؟
یکی از آنان پلیس فرودگاه و دیگری آقای شلغم است.
آیا واقعا برای ناتو کاری دارد که بگردد امام را پیدا کند؟ نظر شما چیست؟
نه، ولی دلیل یا انگیزهای هم برای این پیگیری و جستوجو ندارد. من به دنبال این هستم که با ناتو وارد مذاکره شوم و انگیزه این جستوجو را ایجاد کنم.
پ.ن.1: خیلی وقت بود که منتظر اظهار نظر خانواده بودم. بالاخره یکی باید میگفت که هنوز هم توی لیبی زندان مخفی کشف میشه و لیبی امروز شرایط انقلابی داره.خواهش میکنم مصاحبه رو دقیق بخونید. نخ سوزن قسمت هایی رو که بولد کردم. شاید توجه به این نکات حجم اخبار کذبی رو که متاسفانه در اکثر خبرگذاریها منعکس میشه کاهش بده.
پ.ن.2:همین نوشته در یاران صدر
برچسب ها : امام موسی صدر ,